![](/media/lib/462/n-medal-0c2f58fd519133c569760958642e0e2b.jpg)
Polscy uczeni uhonorowani Medalem Lorda Byrona
9 lipca 2021, 10:04Profesorowie Kalinowska i Malinowski musieli więc przeanalizować dokumenty i literaturę spisaną przez Greków, Włochów, Niemców czy Francuzów, starając się w spisanych przed 200 laty ze słuchu nazwiskach zidentyfikować nazwiska polskie, a następnie odtworzyć losy tych ludzi i sprawdzić, czy mamy do czynienia z postacią znaną skądinąd.
![](/media/lib/478/n-tangier-77a0a1a2127b30e6c50a88f12f6ef7b2.jpg)
Małe miasteczko pokazuje, jak kosztowne może być podnoszenie się poziomu oceanów
8 listopada 2021, 16:49Miasteczko Tangier położone na Tangier Island w stanie Wirginia na szybko traci tereny nadające się do zamieszkania. Podnoszący się poziom oceanu spowodował, że w latach 1967–2019 powierzchnia takich terenów skurczyła się z 32,8 do 12,5 hektara. Postępujący od ponad 100 lat proces wyraźnie przyspieszył po roku 1980, a specjaliści oceniają, że do roku 2051 miasteczko nie będzie nadawało się do zamieszkania.
![](/media/lib/337/n-mozg-156f3c2352dbb94c7273428a7e099365.jpg)
Po raz pierwszy stworzono molekułę, która na żądanie otwiera barierę krew-mózg
18 marca 2022, 12:13Nasz mózg składa się z miliardów neuronów, które muszą być chronione przed wpływem niekorzystnych czynników zewnętrznych. Rolę tej ochrony spełnia bariera krew-mózg. Ta mierząca 650 km wyspecjalizowana bariera między naczyniami krwionośnymi a mózgiem decyduje, jakie substancje mogą do mózgu przeniknąć. Bardzo dobrze spełnia swoją rolę, ale z punktu widzenia chorób neurologicznych jest najgorszym wrogiem współczesnej medycyny
![](/media/lib/414/n-zubry-1e808d9283e5147fd75767a1e54f74ee.jpg)
Kiedy polskie żubry trafią do czarnobylskiej strefy wykluczenia?
16 sierpnia 2022, 10:31Strefa wykluczenia utworzona po katastrofie elektrowni w Czarnobylu stała się wielkim rezerwatem przyrody o powierzchni – po stronie ukraińskiej i białoruskiej – około 5000 km2. To ponadtrzykrotnie więcej niż teren całej Puszczy Białowieskiej. W 2004 roku Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) opracowała plan działań ochronnych dla żubra, w którym rozważano przeniesienie kilku zwierząt właśnie do strefy wykluczenia, gdyż panujące tam warunki są potencjalnie bardzo dobre dla tego gatunku
![](/media/lib/534/n-izolatortopo-9664a676b929ce152db8a10692441233.jpg)
Polacy pomogli uzyskać ekscytony w izolatorze topologicznym. Wspomoże to komputery kwantowe
12 stycznia 2023, 11:31Naukowcy z Politechniki Wrocławskiej i Uniwersytetu w Würzburgu pochwalili się na łamach Nature Communications dokonaniem przełomu na polu badań kwantowych. Po raz pierwszy w historii udało się uzyskać ekscytony w izolatorze topologicznym. W skład zespołu naukowego weszli Marcin Syperek, Paweł Holewa, Paweł Wyborski i Łukasz Dusanowski z PWr., a obok naukowców z Würzburga wspomagali ich uczeni z Uniwersytetu w Bolonii i Oldenburgu.
![](/media/lib/552/n-ziemia-e5cc2a97d608b77876cbfa3ccdbf878b.jpg)
Ludzkość wpływa na... ruch obrotowy Ziemi
19 czerwca 2023, 06:17W latach 1993–2010 ludzie wypompowali tak olbrzymią ilość wód podziemnych, że doprowadziło to do... przesunięcia osi Ziemi i biegunów o niemal 80 centymetrów. Spowodowane działalnością człowieka zmiany w nachyleniu osi planety są takie, jak zmiany spowodowane w tym samym czasie przez topnienie lodów Grenlandii.
![](/media/lib/571/n-ogrodnictwo-4781d85da71bb96b2f31a9661afcdde1.jpg)
Miejskie ogrodnictwo ma znacznie większy ślad węglowy niż tradycyjne rolnictwo
24 stycznia 2024, 09:29Żywność z coraz bardziej popularnych ogrodów miejskich ma 6-krotnie większy ślad węglowy niż żywność z tradycyjnego rolnictwa, donosi międzynarodowy zespół naukowy, który pracował pod kierunkiem uczonych z University of Michigan. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady. Pomidory hodowane w miejskich ogrodach na świeżym powietrzu mają mniejszy ślad węglowy niż pomidory ze szklarni, ponadto jeśli jakiś rodzaj żywności jest dostarczany frachtem lotniczym, to jego ślad węglowy jest równie duży, co żywność z ogrodów miejskich.
![](/media/lib/584/n-skryba-dbe2c262d73a2223f62427cec67581f0.jpg)
Czesi opisali choroby zawodowe egipskich skrybów
5 lipca 2024, 13:55Skrybowie w starożytnym Egipcie cierpieli na choroby zawodowe, informują czescy antropolodzy i egiptolodzy. Naukowcy z Uniwersytetu Karola, Muzeum Narodowego w Pradze i Politechniki Czeskiej w Pradze przyjrzeli się szkieletom 69 skrybów i stwierdzili, że widać na nich liczne schorzenia w porównaniu z grupą kontrolną, która stanowiły szkielety z lat 2700–2180 p.n.e.
Kryminał ze zwrotem akcji czy bez
8 grudnia 2006, 15:00Nie każdego cieszy zaskakujące zakończenie pasjonującego kryminału. Ludzie z niższą samooceną preferują epilogi potwierdzające ich własne przypuszczenia, a osoby z wysoką samooceną wolą niespodzianki.
Odciski palców ujawnią, czy palisz
19 maja 2007, 10:10Brytyjscy naukowcy pokazali światu zdjęcia, na których zademonstrowano technikę identyfikowania m.in. palaczy oraz osób uzależnionych od narkotyków. W przyszłości będzie można dzięki niej interpretować odciski palców z miejsca zbrodni. Nawet jeśli okaże się, że nie występują one w policyjnej bazie danych, dużo powiedzą o swoim właścicielu, a konkretnie o jego nawykach czy stylu życia.